Η ποιότητα του αέρα αποτελεί καθοριστικό παράγοντα της ανθρώπινης υγείας. Η έκθεση σε αερομεταφερόμενους ρύπους, είτε χημικούς είτε βιολογικούς, μπορεί να επιδεινώσει προϋπάρχουσες χρόνιες παθήσεις, να επιδεινώσει αναπνευστικά νοσήματα, και να αυξήσει τον κίνδυνο σε επίπεδο πληθυσμού, ιδιαίτερα για τις ευάλωτες ομάδες. Αυτή η πολύπλοκη σχέση αποτελεί πρόκληση για τα συστήματα δημόσιας υγείας, ειδικά σε εσωτερικούς χώρους όπου οι άνθρωποι ζουν, εργάζονται, εκπαιδεύονται και νοσηλεύονται.
Το Εργαστήριο IWaterFood πρωτοπορεί στη προαγωγή γνώσης στους τομείς της μικροβιολογίας του αέρα, της μετάδοσης λοιμώξεων μέσω του αέρα και της περιβαλλοντικής υγείας. Μέσω μιας ολοκληρωμένης και διεπιστημονικής προσέγγισης, στόχος είναι η αξιοποίηση της εργαστηριακής έρευνας για την παραγωγή εφαρμόσιμων αποτελεσμάτων με άμεση αξία για τη δημόσια υγεία
Στρατηγική
Ακολουθώντας μια διεπιστημονική προσέγγιση που συνδυάζει την περιβαλλοντική υγεία, τις μοριακές τεχνικές και την επιδημιολογία, το Εργαστήριο IWaterFood παράγει υψηλής ποιότητας, αξιοποιήσιμα δεδομένα που υποστηρίζουν τις εκτιμήσεις κινδύνου για την υγεία, στρατηγικές πρόληψης λοιμώξεων και τεκμηριωμένες πολιτικές για την ποιότητα του περιβάλλοντος.
Οι κύριες προτεραιότητες αφορούν:
- Ολοκληρωμένη Επιτήρηση Αερογενών Παθογόνων: Το πρόγραμμα εργασίας συνδυάζει δειγματοληψία από το περιβάλλον και από κλινικές πηγές, ενισχύοντας την ευαισθησία, την ειδικότητα και την ερμηνεία των δεδομένων για την ανίχνευση ιών του αναπνευστικού. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει την αξιολόγηση της αερομεταδιδόμενης μετάδοσης μικροοργανισμών, του κινδύνου έκθεσης, και της κυκλοφορίας παθογόνων στην κοινότητα.
- Περιβαλλοντική Παρακολούθηση: Το εργαστήριο IWaterFood πραγματοποιεί δειγματοληψίες αέρα σε ποικίλα εσωτερικά περιβάλλοντα (π.χ. νοσοκομεία, σχολεία, χώροι εργασίας, μέσα μεταφοράς), για χαρτογράφηση της παρουσίας αναπνευστικών παθογόνων και ρύπων, αναγνώριση περιοχών υψηλού κινδύνου και καθοδήγηση παρεμβάσεων.
- Δίκτυο Ερευνητικών Συνεργασιών: Το εργαστήριο συμμετέχει ενεργά σε ευρωπαϊκά ερευνητικά δίκτυα που μελετούν τη σύνδεση μεταξύ ποιότητας αέρα και επιπτώσεων στην υγεία. Οι συνεργασίες αυτές διασφαλίζουν εναρμόνιση με τις προτεραιότητες δημόσιας υγείας και προάγουν την επιστημονική πρόοδο και την τεκμηριωμένη χάραξη πολιτικών.
Επιστημονική Προσέγγιση & Μεθοδολογία
Με εξειδικευμένη τεχνογνωσία στην ιολογία και την περιβαλλοντική επιτήρηση, το Εργαστήριο IWaterFood εφαρμόζει μια ποιοτικά ελεγχόμενη και επιστημονικά εναρμονισμένη διαδικασία, διασφαλίζοντας αναλυτική ακρίβεια, επαναληψιμότητα και ουσιαστική ερμηνεία των δεδομένων.
Στάδια Ανάλυσης
- Δειγματοληψία Αέρα: Χρήση υψηλής απόδοσης και επιστημονικά εγκεκριμένων δειγματοληπτών για συλλογή αερολυμάτων από πραγματικά περιβάλλοντα, με στόχο τη μέγιστη ανάκτηση αερομεταφερόμενων ρύπων και παθογόνων.
- Συλλογή Κλινικών Δειγμάτων: Παράλληλα με την περιβαλλοντική επιτήρηση, συλλέγονται κλινικά δείγματα από άτομα στους ίδιους χώρους παρακολούθησης. Η ενσωμάτωση αυτή ενισχύει την ακρίβεια ανίχνευσης και επιτρέπει συσχέτιση μεταξύ περιβαλλοντικής έκθεσης και ανθρώπινης λοίμωξης.
- Επεξεργασία Δειγμάτων: Τα περιβαλλοντικά και κλινικά δείγματα υπόκεινται σε διαδικασίες σταθεροποίησης, συμπύκνωσης και εξαγωγής νουκλεϊνικών οξέων προς διατήρηση της ακεραιότητας του RNA/DNA και βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων της μοριακής ανάλυσης.
- Μοριακή Ανίχνευση: Χρήση προηγμένων μοριακών τεχνικών, όπως PCR πραγματικού χρόνου (qPCR) και πολλαπλών αναλύσεων (Μultiplex PCR), για την ευαίσθητη και ειδική ανίχνευση και ποσοτικοποίηση ιικών γονιδιωμάτων.
- Διασφάλιση Ποιότητας: Όλα τα στάδια εκτελούνται υπό αυστηρά πρότυπα ελέγχου ποιότητας, με χρήση διεθνών πρωτοκόλλων, υλικών αναφοράς και ανιχνεύσιμων διαδικασιών, διασφαλίζοντας την αξιοπιστία, επαναληψιμότητα, και συμμόρφωση με τις βέλτιστες πρακτικές.
Οι τρέχουσες δραστηριότητες επιτήρησης του Εργαστηρίου IWaterFood είναι εναρμονισμένες με τις εποχικές επιδημιολογικές τάσεις και τις προτεραιότητες δημόσιας υγείας.
Επιτήρηση Αερομεταφερόμενων Βακτηρίων και Γονιδίων Ανθεκτικότητας στα Αντιβιοτικά (ARGs)
Το εργαστήριο iWaterFood εξειδικεύεται στη μελέτη της μικροβιακής επιμόλυνσης του αέρα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ανίχνευση αερομεταφερόμενων βακτηρίων και γονιδίων ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά (ARGs). Μέσω στοχευμένης δειγματοληψίας του αέρα σε εσωτερικούς και ημι-εσωτερικούς χώρους, η ερευνητική ομάδα εξετάζει τον ρόλο του αέρα ως φορέα της ανθεκτικότητας στα αντιμικροβιακά και τις πιθανές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία.
Χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνικές δειγματοληψίας αερολυμάτων σε συνδυασμό με ποσοτική PCR (qPCR) και κλασικές καλλιεργητικές μεθόδους μικροβιολογικής ανάλυσης, το εργαστήριο παρακολουθεί τόσο την ποικιλομορφία των αερομεταφερόμενων βακτηρίων όσο και την παρουσία γενετικών δεικτών που σχετίζονται με ανθεκτικότητα. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται σε χώρους σχετιζόμενους με την υγειονομική περίθαλψη, όπως νοσοκομεία και μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
Η έρευνα του εργαστηρίου αποσκοπεί στη χαρτογράφηση της κατανομής των ARGs στον αέρα, στην αναγνώριση πιθανών οδών μετάδοσης και στη συμβολή στη βελτίωση στρατηγικών ελέγχου των λοιμώξεων. Μέσα από αυτήν τη δραστηριότητα, το εργαστήριο iWaterFood στηρίζει ενεργά τις προσπάθειες επιτήρησης της περιβαλλοντικής υγείας και του περιορισμού της εξάπλωσης της μικροβιακής ανθεκτικότητας σε κρίσιμους εσωτερικούς χώρους.
Ανίχνευση αναπνευστικών ιών
Η παρούσα εστίαση αφορά ιούς του αναπνευστικού με δυνατότητα αερογενούς μετάδοσης, όπως:
Ιοί-στόχοι
- Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 (SARS-CoV-2)
- Respiratory Syncytial Virus (RSV)
- Influenza A
- Human Rhinovirus (HRV)
- Human Adenovirus (HAdV-2)
- Human Metapneumonovirus (hMPV)